روکش یکی از بهترین راهکارها برای حفاظت از دندان‌های ترمیم شده به حساب می‌آید یا به عبارتی دیگر یک نوع محافظ است؛ اما این روکش نیز به مراقبت نیاز داشته و فرد می‌بایست جهت افزایش طول عمر آن یک‌سری مراقبت‌هایی را انجام دهد. در واقع دندانی که ترمیم می‌شود و سپس روی آن روکش قرار می‌گیرد، بسیار حساس بوده و نیاز به مراقبت دارد. چگونه طول عمر روکش دندان را افزایش دهیم؟ آیا روش‌هایی برای مراقبت‌ از روکش دندان وجود دارند؟ برای آشنایی با روش‌های حفاظت از روکش دندان و افزایش طول عمر آن با ما همراه باشید.

روکش دندان چیست؟

روکش دندان یک کلاه دندانی شکل است که برای محافظت از دندان روی آن قرار می‌گیرد و دندان‌ها را پوشش می‌دهد؛ همچنین بر ظاهر یا اندازه آن نیز اثرگذار خواهد بود. هنگامی که روکش دندان در مکان خود قرار گیرد به طور کامل قسمت قابل مشاهده دندان را پوشش خواهد داد. این روکش در ظاهر و زیبایی دندان نیز نقش بسزایی دارد و در اصلاح طرح لبخند بسیار پرکاربرد است. افرادی که به ‌علت تغییر رنگ دندان‌های‌شان اعتمادبه‌نفس خود را از دست داده‌اند با انجام روکش دندان می‌توانند مجددا اعتمادبه‌نفس خود را به دست آورند. روکش معمولا روی دندان خراب و آسیب ‌دیده قرار می‌گیرد و ظاهر دندان را بهبود می‌بخشد. از چسب مخصوص روکش برای چسباندن آن استفاده می‌شود.

انواع روکش دندان

روکش دندان انواع مختلفی دارد که به شرح زیر هستند:

• روکش فلزی: از یک‌سری فلزات از جمله طلا، پالادیوم، نیکل و کروم برای ساخت روکش‌های دندان فلزی استفاده می‌کنند. این روکش‌ها به راحتی در جای خود فیکس می‌شوند و فرد می‌تواند بدون هیچ‌ دردی غذا میل کند و همچنین کم‌ترین سایشی روی روکش ایجاد نخواهد شد. این روکش‌ها بسیار کم شکسته می‌شوند یا ترک می‌خورند؛ اما این نوع روکش بیشتر برای دندان‌هایی مورد استفاده قرار می‌گیرند که در معرض دید قرار نداشته باشند.
• روکش پرسلن یا چینی: این نوع روکش از نظر رنگ مشابه دندان‌های فرد ساخته می‌شود. همچنین قسمت پرسلن روکش قابلیت شکستن یا ترک ‌خوردن دارد؛ اما در بین روکش‌های تمام پرسلن، روکش‌های پرسلن متصل به فلز شباهت بیشتری با دندان‌های طبیعی فرد دارند. فلز متصل به پرسلن هنگام نصب به ‌شکل یک خط تیره در زیر دندان‌ها دیده می‌شود و معمولا برای دندان‌های عقب و جلو مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• روکش رزین دندان: ارزان‌ترین نوع روکش‌ رزین نام دارد؛ اما این روکش در طول زمان دچار سایش شده و ‌نسبت به سایر روکش‌ها بیشتر دچار شکستگی خواهد شد.
• روکش تمام سرامیک یا تمام پرسلن: روکش‌های تمام پرسلن یکی از بهترین رنگ‌ها برای انتخاب به شمار می‌رود و برای افرادی که به مواد فلزی آلرژی دارند، گزینه مناسب‌تری خواهد بود؛ اما این روکش‌ها به اندازه روکش‌های چینی متصل به فلز مقاومت ندارند. روکش‌های تمام سرامیک برای دندان‌های جلو انتخاب خوبی هستند.
• روکش دندان موقت یا دائم: روکش موقت زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که هنوز روکش اصلی دندان تهیه نشده و در حال ساخته شدن است. این روکش‌ها از نظر طول عمر به نسبت روکش‌های دائم از عمر کمتری برخوردار هستند و برای دوره قبل از نصب روکش دائم کاربرد دارند.

عوارض روکش دندان چیست؟

اگر روکش دندان توسط دندانپزشک باتجربه انجام گیرد، هیچ ‌گونه عوارضی به همراه نخواهد داشت؛ اما باید دهان بیمار قبل از قرارگیری روکش، از هر گونه عفونت کاملا عاری شود. گاهی اوقات روکش دندان با عوارضی همراه خواهد بود که به شرح زیر هستند:

• عفونت
• پوسیدگی دندان
• لق شدن روکش دندان
• ایجاد آلرژی
• قرار نگرفتن دو فک روی یکدیگر

چه مراقبت هایی بعد از انجام روکش دندان لازم است؟

افرادی که روکش دندان انجام می‌دهند برای کاهش دردهای احتمالی باید موارد زیر را رعایت نمایند:

• هنگامی که روکش نهاده شد تا ۳۰ دقیقه پس از آن نباید هیچ‌ گونه مواد غذایی مصرف شود.
• هر روز بعد از مصرف هر وعده غذایی استفاده از مسواک و نخ ‌دندان جزء ملزومات است.
• خمیردندان‌های حاوی فلورايد از نکات مهم پس از روکش دندان به حساب می‌آیند.
• از خوردن غذاهای سفت با دندان روکش شده اکیدا خودداری شود.
• هر ۴ الی ۶ ماه یک‌بار برای چکاب به دندانپزشک مراجعه گردد.
• از مسواک‌های نرم برای تمیز کردن دندان روکش‌ شده استفاده کنید.

چگونه طول عمر روکش دندان را افزایش دهیم؟

همواره یکی از اهداف افرادی که روکش دندان انجام می‌دهند، افزایش طول عمر آن است. افزایش طول عمر روکش دندان همانند دیگر درمان‌های دندانی نیازمند مراقبت و رعایت بهداشت دهان و دندان بوده و هنگامی که بیمار به خوبی از آن‌ها مراقبت کند، این روکش‌ها نزدیک به ۸ سال عمر خواهد کرد. میزان تجربه دندانپزشک، مصرف آب تصفیه شده، رژیم غذایی سالم، رعایت بهداشت صحصح دهان و دندان، میزان استحکام دندان‌ها از مواردی هستند که در طول عمر روکش‌های دندانی اثرگذار خواهند بود.

چه عواملی طول عمر روکش ‌های دندان را کاهش می ‌دهند؟

رژیم غذایی حاوی قند و شکر از دسته رژیم‌های ناسالم به حساب می‌آید. این موارد نه ‌تنها طول عمر روکش دندان را کاهش می‌دهند، بلکه باعث پوسیدگی دندان نیز خواهند شد. به همین علت فرد می‌بایست رعایت بهداشت دهان و دندان را جزء روتین روزانه خود قرار دهد تا بتواند به افزایش طول عمر روکش دندان کمک نماید. ناگفته نماند که باید از مصرف غذاهای سفت و چسبناک، همچنین مصرف دخانیات و نوشیدنی‌های الکی خودداری کرد.

مشکلات پس از انجام روکش

گاهی اوقات ممکن است چند روز بعد از انجام روکش دندان مشکلاتی به وجود آیند که به شرح زیر هستند:

• هنگامی که روکش دندان در دهان فرد جایگزین می‌شود، گاهی لثه‌ها تا چندین رو ملتهب بوده و نسبت به دما حساسیت خواهند داشت. در نتیجه جهت بهبودی سریع تر می‌بایست به صورت متداوم از محلول آب و ‌‌نمک استفاده کرد.
• گاهی فشار زیاد روکش دندان باعث آسیب به ریشه دندان می‌شود. به همین دلیل زمانی روکش دندان برای دندان‌های آسیب‌دیده مناسب خواهد بود که پوسیدگی به ریشه دندان نفوذ نکرده باشد.
• در روزهای ابتدایی پس از نصب روکش، فرد احساس می‌کند که دندان‌های او به مواد غذایی سرد و گرم حساس شده‌اند؛ این اتفاق اغلب هنگام تراشیدن مینای دندان رخ خواهد داد. در چنین مواقعی باید از خمیردندان‌های ضدحساسیست استفاده کرد.

چه مراقبت هایی را باید بعد از روکش دندان انجام داد؟

به جهت برخورداری از طول عمر بیشتر روکش دندان نیاز است تا فرد اقدامات زیر را انجام دهد:

1. اجتناب از خوردن غذاهای سفت به مدت ۲۴ ساعت

فرد باید برای جلوگیری از وارد شدن هر گونه آسیب به روکش دندان، به مدت ۲۴ ساعت از خوردن مواد غذایی که نیاز به جویدن شدید دارند خودداری کند.

2. رعایت بهداشت دهان و دندان

اصلی‌ترین دلیل برای افزایش ماندگاری روکش ‌دندان رعایت بهداشت دهان و دندان است. برای آن‌که طول عمر روکش دندان افزایش یابد؛ فرد باید پس از هر وعده غذایی از مسواک و نخ دندان استفاده کند.

3. عدم مصرف غذاهای گرم و سرد در روزهای اول پس از نصب روکش

دندان‌ها در روزهای ابتدایی بسیار حساس هستند و با مصرف کوچک‌ترین ماه غذایی یا نوشیدنی گرم و سردی حساسیت خود را نشان می‌دهند. به همین خاطر توصیه می‌شود تا در روزهای ابتدایی پس از نصب روکش از خوردن مواد غذایی سرد و گرم خودداری نمایید.

4. مراجعه به موقع به کلینیک‌ دندانپزشکی

فرد باید هر شش ماه یک‌بار برای چکاب به دندانپزشک مراجعه کند. در این معاینه لثه‌های اطراف روکش و دندان‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرند تا پیشگیری پیش از وارد آمدن هر گونه آسیبی به دندان قابل انجام باشد.

سوالات متداول

1. دردهایی که پس از نصب روکش فرد با آن‌ها مواجه می‌شود به چه علت به وجود می‌آیند؟

هنگامی که روکش روی دندان فرد مستقر می‌شود، باید از نظر ابعاد با دندان‌های فرد هم‌اندازه باشد. در صورتی که این تناسب برقرار نباشد، روکش دندان دچار لق‌شدگی مي‌گردد که درد و گاهی اوقات نیز آسیب به دندان‌های کناری را در پی خواهد داشت. تا زمانی که دندان‌های فرد به روکش عادت نکنند، به عواملی چون سرما و گرما حساسیت نشان خواهند داد.

2. یکی از مناسب‌ترین درمان‌های خانگی برای روکش دندان چیست؟

اولین راه برای تسکین درد دندان‌های روکش شده مصرف داروهای مسکن است؛ اما پیشنهاد می‌شود تا فرد از مواردی چون قرار دادن حوله گرم روی فک خود برای کاهش درد استفاده کند.

3. کاربردهای روکش دندان چه مواردی هستند؟

برای پوشش ترک‌ها و پوسیدگی‌هایی که در دندان ایجاد می‌شوند، از روکش دندان استفاده می‌کنند. همچنین دندانپزشک از روکش ‌دندان برای حفظ استقامت دندان‌های ترمیم شده نیز بهره می‌گیرد که همچون یک کلاه توخالی روی دندان مستقر می‌شوند. گاهی اوقات از روکش برای افزایش زیبایی چهره و پوشاندن پوسیدگی‌ها و اصلاح طرح لبخند نیز کمک خواهند گرفت.

کلام پایانی

روکش دندان یکی از بهترین روش‌ها برای پوشش آسیب‌دیدگی‌ها و خرابی دندان‌ها است که براساس شرایط دهانی فرد در انواع مختلف استفاده می‌شود. یکی از مهم‌ترین عوامل برای افزایش طول‌ عمر روکش دندان، رعایت بهداشت دهان و دندان است. هنگامی که روکش روی دندان مستقر می‌گردد، اگر مراقبت‌های کافی صورت نگیرند نه تنها روکش دچار آسیب می‌شود؛ بلکه دندان زیر روکش نیز با آسیب مواجه خواهد شد. همچنین انواع روکش‌ها وجود دارند که افراد باتوجه به نوع دندان مورد نظر باید از آن‌ها استفاده کنند؛ اما بهترین نوع، روکش پرسلن کامل نام داشته که شباهت زیادی به دندان‌های طبیعی فرد دارد.